Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Ostrołęce

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Dąbrowska

Sędziowie: SSO Ryszard Warda

SSO Michał Pieńkowski (spr.)

Protokolant: Ewa Chrzczonowska

przy udziale A. L. Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Ostrołęce

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2014 r.

sprawy:

D. P. oskarżonego o czyny z art. 286 § 1 k.k. i inne

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora Okręgowego w Ostrołęce

od wyroku Sądu Rejonowego w Wyszkowie VI Zamiejscowego Wydziału Karnego w Pułtusku z dnia 5 czerwca 2014 roku

sygn. VI K 405/14

orzeka:

I.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt I w ten sposób, iż w opisie czynów przyjmuje, że oskarżony D. P. swoim działaniem wprowadził pokrzywdzonych w błąd co do prowadzenia działalności gospodarczej oraz zamiaru zapłaty za usługi telekomunikacyjne,

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata I. P. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) w tym 23 % podatku VAT tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

IV.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego przejmując je na rzecz Skarbu Państwa.

Sygn. akt II Ka 289/14

UZASADNIENIE

D. P. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 15 lutego 2012 roku w P. w salonie (...) przy ulicy (...) działając wspólnie i w porozumieniu z dwiema ustalonymi osobami podając się za prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą „A. W. (1) K. ul. (...), (...)-(...) P.", w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem niezapłacenia za usługi telekomunikacyjne doprowadził (...) Centertel z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że W. K. zawarł umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr Linku (...) w ramach promocji „Więcej korzyści optymalnych" i na tej podstawie uzyskał cztery telefony komórkowe m-ki N. (...) wartości 749 złotych, m-ki H. D. wartości 2.319.01 złotych, m-ki S. (...) G. (...) wartości 3109 złotych, m-ki H. (...) E wartości 1209 złotych, powodując straty w łącznej kwocie 8.131.88 złotych na szkodę (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

II.  w dniu 21 lutego 2012 roku w O. przy ulicy (...) II 119/60 działając wspólnie i w porozumieniu z dwiema ustalonymi osobami podając się za prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą „A. W. (1) K. ul. (...), (...)-(...) P.", w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem niezapłacenia za usługi telekomunikacyjne doprowadził (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. i przedstawiciela handlowego sieci (...) P. A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że W. K. zawarł umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych w ramach promocji „Perfekcyjna z Internetem KB " i na tej podstawie uzyskał siedem telefonów komórkowych m-ki N. (...) wartości 600 złotych, m-ki S. (...) wartości 650 złotych, m-ki S. (...) I 9100 B. wartości 1500 złotych, m-ki S. (...) I 9100 B. wartości 1500 złotych, m-ki S. (...) I 9100 B. wartości 1500 złotych, m-ki S. (...) wartości 1300 złotych, m-ki S. (...) wartości 1300 złotych powodując straty w łącznej kwocie 8.350 złotych na szkodę (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. i P. A.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

III.  w dniu 15 lutego 2012 roku w W. w salonie firmowym P. przy ulicy (...) II 82 działając wspólnie i w porozumieniu z dwiema ustalonymi osobami podając się za prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą „A. W. (1) K. ul. (...), (...)-(...) P.", w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem niezapłacenia za usługi telekomunikacyjne doprowadził P4 Sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że W. K. zawarł umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr umowy (...) w ramach promocji (...) dla firm (...)" i na tej podstawie uzyskał telefon komórkowy m-ki S. (...)+ nr (...) wartości 1299 złotych, powodując straty w łącznej kwocie 1.583.56 złotych na szkodę P4 Sp. z o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

IV.  w dniu 16 lutego 2012 roku w P. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc uprzedzonym o odpowiedzialności karnej za zeznawanie nieprawdy i zatajanie prawdy złożył fałszywe oświadczenie na drukach zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego i ubezpieczenia zdrowotnego (...) w ten sposób, że jako pełnomocnik prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą „A. W. (1) K. ul. (...), (...)-(...) P." oraz płatnika składek zgłosił do ubezpieczenia społecznego W. K. oraz potwierdził swoim podpisem, że jest zatrudniony w firmie (...), podczas gdy w rzeczywistości D. P. i W. K. nigdy nie byli zatrudnieni w firmie (...) W. K., która prowadziła fikcyjną działalność gospodarczą,

tj. o czyn z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

V.  w dniu 16 lutego 2012 roku w P. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą w celu użycia za autentyczne sfałszował dokumenty w postaci druków zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego i ubezpieczenia zdrowotnego (...) w ten sposób, że uzyskał dane osobowe M. L., A. B. i A. W. (2) od ustalonej osoby, a następnie w pozycji podpis osoby zgłaszanej do ubezpieczenia podpisał się imieniem i nazwiskiem M. L., A. B. i A. W. (2), podczas gdy w rzeczywistości A. B., A. W. (2) i M. L. nigdy nie byli zatrudnieni w firmie (...) W. K.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Sąd Rejonowy w Wyszkowie VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Pułtusku wyrokiem z dnia 5 czerwca 2014 r., sygn. VI K 405/14:

I.  oskarżonego D. P. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu w pkt 1-3 czynów, z tym że dodatkowo ustalił, iż popełnił je w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, to jest w warunkach ciągu przestępstw, to jest o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. skazał go, zaś na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu grzywnę w wysokości 100 (sto) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

II.  oskarżonego D. P. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt. 4 czynu i za to na podstawie art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. skazał go, zaś na podstawie art. 233 § 6 k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  oskarżonego D. P. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt. 5 czynu i za to na podstawie art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. skazał go, zaś na podstawie art. 270 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 91 § 2 k.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 5 (pięciu) lat próby;

VI.  na podstawie art. 72 § 2 k.k. zobowiązał oskarżonego do częściowego naprawienia szkody poprzez zapłatę:

- kwoty 2.710,62 zł. (dwa tysiące siedemset dziesięć złotych sześćdziesiąt dwa grosze) na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w terminie 6 (sześciu) miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku;

- kwoty 2.783,34 zł. (dwa tysiące siedemset osiemdziesiąt trzy złote trzydzieści cztery grosze) na rzecz P. A. w terminie 6 (sześciu) miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku;

- kwoty 527,84 zł. (pięćset dwadzieścia siedem złotych osiemdziesiąt cztery grosze) na rzecz P4 Sp. z o.o. z siedzibą w W. w terminie 6 (sześciu) miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku;

VII.  na podstawie art. 73 § 1 k.k. oddał oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora;

VIII.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej grzywny zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania w dniu 28 lutego 2012 roku, uznając ją za wykonaną do wysokości 2 (dwóch) stawek dziennych;

IX.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. I. P. kwotę 826,56 zł. (osiemset dwadzieścia sześć złotych pięćdziesiąt sześć groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu D. P. z urzędu, w tym kwotę 154,56 zł. (sto pięćdziesiąt cztery złote pięćdziesiąt sześć groszy) tytułem podatku od towarów i usług;

Powyższy wyrok na niekorzyść oskarżonego D. P. zaskarżył Prokurator. Na podstawie art. 438 pkt 1 i 2 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

I.  w zakresie pkt I sentencji wyroku obrazę prawa procesowego mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. poprzez nieprzyjęcie w opisie czynów przypisanych D. P. znamienia „wprowadzenia w błąd”;

II.  w zakresie punktu II sentencji wyroku obrazę prawa materialnego, a mianowicie art. 233 § 1 k.k. w zw. z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i wymierzenie kary na podstawie art. 233 § 6 k.k. w sytuacji, gdy przedmiotowy przepis nie zawiera sankcji karnej.

Podnosząc powyższe zarzuty Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Na rozprawie apelacyjnej Prokurator sprecyzował wniosek apelacji w ten sposób, że wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, a nie jego uchylenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja Prokuratora była częściowo zasadna i w takim też zakresie zasługiwała na uwzględnienie.

Wskazać należy, iż trafny okazał się zarzut apelacji Prokuratora dotyczący obrazy prawa procesowego mającej wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 413 § 2 k.p.k. poprzez nieprzyjęcie w opisie czynów zarzucanych oskarżonemu D. P. znamienia „wprowadzenia w błąd”.

Na wstępie niniejszych rozważań wskazać należy, iż zgodnie z art. 413 § 2 k.p.k. wyrok skazujący powinien oprócz elementów wymienionych w § 1 wskazanego przepisu zawierać m.in. dokładne określenie przypisanego oskarżonemu czynu oraz jego kwalifikację prawną. Wynikający z art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. obowiązek dokładnego określenia przypisanego oskarżonemu czynu oznacza, że w jego opisie należy zawrzeć te elementy, które należą do jego istoty, a więc te dotyczące podmiotu czynu i osoby sprawcy, rodzaju atakowanego dobra, czasu, miejsca i sposobu działania bądź zaniechania oraz jego skutków. Opis czynu objętego wyrokiem wymaga zatem dokładnego przedstawienia wszystkich jego elementów mających znaczenie dla prawidłowej kwalifikacji prawnej bez pomijania któregokolwiek aspektu zachowania oskarżonego należącego do ustawowych znamion danego typu przestępstwa.

W realiach przedmiotowej sprawy Sąd Rejonowy zaakceptował w wyroku "propozycję" prokuratora dotyczącą opisu czynów z art. 286 § 1 k.k. zarzucanych oskarżonemu D. P., zawartą w akcie oskarżenia, gdyż orzekając użył zwrotu szablonowego, tj. "uznaje oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów", przekształcając tym samym czyn zarzucany, w czyn przypisany. Zbagatelizował jednak okoliczność, iż w zarzucie aktu oskarżenia w opisie czynu nie wskazano znamienia „wprowadzenia w błąd”. Tymczasem, jak zauważono powyżej, opis czynu przytaczany w wyroku powinien obejmować wszystkie elementy czynu mające znaczenie dla jego prawidłowej kwalifikacji, nie tylko oznaczenie czasu i miejsca jego popełnienia, ale również zachowania sprawcy wypełniające ustawowe znamiona czynu zabronionego, a także istotne elementy konkretyzujące ten czyn. Co prawda Sąd Rejonowy w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku wskazał, iż jako formę wykonawczą przedmiotowych przestępstw z art. 286 § 1 k.k. D. P. użył wprowadzenia w błąd co do wywiązania się z umowy i płacenia za usługi telekomunikacyjne oraz mylnego wyobrażenia o swojej osobie, całej firmie i działalności gospodarczej polegającej na sprowadzeniu z zagranicy samochodów i sprzedaży w Polsce, zatrudnianiu pracowników i potrzebie wyposażania ich w służbowe telefony komórkowe, niemniej w sentencji przedmiotowego wyroku zabrakło opisu wskazanego znamienia.

Zważyć przy tym należy, iż w sytuacji, gdy treść zarzutu aktu oskarżenia jest mało precyzyjna i nie odzwierciedla dokładnie znamion zarzucanego oskarżonemu czynu, obowiązkiem sądu jest poprawienie tego w wyroku, bo redakcja orzeczeń zawartych w wyroku nie może nasuwać wątpliwości, za jaki czyn oskarżony ma ponieść dolegliwość. Nie mają przy tym istotnego znaczenia pisemne motywy wyroku, bowiem podstawowe znaczenie ma sentencja, a uzasadnienie zawiera jedynie informację, jakie fakty i na podstawie jakich dowodów sąd uznał za udowodnione (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 5 lutego 2014 r. sygn. II AKa 273/13).

Stwierdzić jednak należy, iż do usunięcia wskazanej wadliwości wyroku nie pozostawało konieczne uchylanie zaskarżonego wyroku i przekazywanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu, jak wnosił pierwotnie w apelacji prokurator. Wystarczające było natomiast, zgodnie w wnioskiem prokuratora z rozprawy apelacyjnej, odpowiednie zmodyfikowanie treści wyroku.

Chybiony był natomiast zarzut Prokuratora dotyczący obrazy prawa materialnego, a mianowicie art. 233 § 1 k.k. w zw. z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. poprzez uznanie oskarżonego za winnego zarzuconego mu czynu z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i wymierzenie kary na podstawie art. 233 § 6 k.k., w sytuacji, gdy przedmiotowy przepis nie zawiera sankcji karnej. Wskazać bowiem należy, iż obraza prawa materialnego może polegać na błędnej wykładni zastosowanego przepisu, zastosowaniu nieodpowiedniego przepisu w sytuacji, gdy jego zastosowanie jest obowiązkowe. Obraza prawa materialnego może być przyczyną odwoławczą jedynie wtedy, gdy ma ona charakter samoistny.

W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie Sąd wymierzając oskarżonemu karę na podstawie art. 233 § 6 k.p.k. nie dopuścił się rzeczonej obrazy prawa materialnego. Uznać bowiem należy, iż wskazany przepis poprzez zawarte w nim odesłanie do § 1 art. 233 k.k. dostatecznie określa sankcję karną przewidzianą za określony w nim czyn. Nie budzi bowiem wątpliwości, iż karą, jaką można wymierzyć za przestępstwo stypizowane w art. 233 § 6 k.k. jest kara pozbawienia wolności do lat 3.

Zważając na powyższe Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że w opisie czynów przyjął, że D. P. swoim działaniem wprowadził pokrzywdzonych w błąd co do prowadzenia działalności gospodarczej oraz zamiaru zapłaty za usługi telekomunikacyjne, w pozostałym zaś zakresie utrzymał go w mocy, nie znajdując podstaw do jego uchylenia lub zmiany.

O kosztach obrony z urzędu za postępowanie przed Sądem II instancji, rozstrzygnięto zgodnie z § 2 ust. 3 i § 14 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223), zwalniając oskarżonego z obowiązku ich poniesienia. Za wydaniem przedmiotowego rozstrzygnięcia przemawiały względy słuszności, bowiem konieczność przeprowadzenia kontroli odwoławczej wyroku Sądu I instancji i zmiany wydanego rozstrzygnięcia była wynikiem błędu Sądu Rejonowego.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy orzekł, jak w wyroku.