Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Ostrołęce

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce II Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: SSO Magdalena Dąbrowska /spr./

Sędziowie: SO Artur Bobiński

SO Michał Pieńkowski

Protokolant: Anna Nierubiec

przy udziale Prokuratora Prok. Okr.: Andrzeja Ołdakowskiego

po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2016 r. na rozprawie

sprawy M. P.

oskarżonego o czyn z art. 278 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 5 listopada 2015 r., sygn. II K 1066/14

orzeka:

I.  zaskarżony wyrok zmienia w punkcie 1 w ten sposób, że w ramach zarzucanego oskarżonemu M. P. czynu uznaje go za winnego tego, że w dniach od 21 do 23 grudnia 2013 roku w miejscowości (...) gmina M. dokonał wycięcia, a następnie zaboru w celu przywłaszczenia udziału 5/6 z 33 sztuk drzew: sosny, brzozy, olszy o łącznej wartości nie mniejszej niż 2.740,83 zł na szkodę: W. S., A. A., J. A., M. D., Z. G., D. G., M. G. i M. W.,

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonego M. P. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 320 zł (w tym 300 zł opłaty) tytułem kosztów procesu za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt II Ka 6/16

UZASADNIENIE

M. P. został oskarżony o to, że w dniach od 21/23 grudnia 2013 roku w miejscowości (...) gmina M. dokonał wycięcia, a następnie zaboru w celu przywłaszczenia 33 sztuk drzew: sosny, brzozy, olszy o łącznej wartości 3.289 zł na szkodę: W. S., A. A., J. A., M. D., Z. G., D. G., M. G., M. W. i L. L., to jest o czyn z art. 278 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 5 listopada 2015 r. wydanym w sprawie sygn. II K 1066/14 Sąd Rejonowy w Ostrołęce uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tym, iż przyjął, że wartość skradzionego mienia wyniosła około 3.289,00 zł i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. skazał go, zaś na podstawie art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 37 a k.k. wymierzył mu karę grzywny w wymiarze 150 stawek dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł. Orzekając o kosztach procesu, Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w wysokości 1.136,31 zł, w tym opłatę w wysokości 300 zł.

Apelację od powyższego wyroku w całości na korzyść oskarżonego wniósł jego obrońca. Orzeczeniu temu zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść przez błędne ustalenie, że pokrzywdzeni wymienieni w akcie oskarżenia są wyłącznymi współwłaścicielami działki siedliskowej nr (...) z pominięciem kolejnego współwłaściciela jakim jest M. L., oraz, że oskarżony wycinając drzewa działał z zamiarem bezpośrednim czyli w celu przywłaszczenia cudzego mienia,

2.  nieważność postępowania w części dotyczącej udziału własnościowego nieżyjącej teściowej oskarżonego L. L. z braku skargi uprawnionego pokrzywdzonego,

3.  rażącą niewspółmierność kary polegającą na wymierzeniu oskarżonemu wysokiej grzywny w sytuacji, gdy część pokrzywdzonych w ogóle nie rościła żadnych pretensji do oskarżonego z tytułu wycięcia drzew.

W konkluzji apelacji obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu w Ostrołęce, ewentualnie zaś o warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesiona apelacja jest częściowo zasadna.

Na samym wstępie stwierdzić należy, iż Sąd merytoryczny w toku procesu zgromadził taki materiał, który pozwolił na prawomocne zakończenie niniejszego postępowania. Sąd Okręgowy co do zasady, w kwestii odpowiedzialności karnej za zarzucony oskarżonemu czyn utrzymał zaskarżone orzeczenie – jednakże nie przychylił się do ustaleń faktycznych Sądu meriti wyznaczających krąg osób pokrzywdzonych. W tej części słuszność przyznać należy argumentacji wywiedzionej przez skarżącego obrońcę. W niniejszej sprawie rzeczywiście bowiem brakuje wniosku pokrzywdzonej L. L. o objęcie ściganiem M. P. za dokonanie zarzuconego mu aktem oskarżenia czynu.

Zgodnie z brzmieniem art. 278 § 4 k.k. jeżeli kradzież popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Wyjaśnienie pojęcia „osoba najbliższa” zawiera z kolei przepis art. 115 § 11 k.k., zgodnie z którym osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu. Analizując relacje rodzinne między oskarżonym M. P., a pokrzywdzonymi w niniejszej sprawie wskazać należy, iż w rozumieniu powyższego przepisu osobą najbliższą pozostaje jedynie pokrzywdzona L. L.. Jest ona bowiem matką żony oskarżonego, a zatem występuje między nimi stosunek powinowactwa w linii prostej pierwszego stopnia. Wskazane ustalenie determinuje zastosowanie w rzeczonej sprawie art. 12 k.p.k. oraz wszystkich wynikających z niego konsekwencji. Jak wynika z zeznań pokrzywdzonej L. L. złożonych w dniu 12 grudnia 2014 r. (k. 86), jednoznacznie wyraziła ona wolę, iż nie chce, aby karano jej zięcia i w związku z tym nie składa wniosku o ściganie. W zaistniałej sytuacji niedopuszczalne było więc prowadzenie postępowania w części dotyczącej tej pokrzywdzonej.

Zmieniając zaskarżony wyrok, oprócz wyeliminowania z opisu czynu pokrzywdzonej L. L. należało również obniżyć wartość szkody o udział przysługujący tej pokrzywdzonej w masie spadkowej. Podstawą poczynionych ustaleń było postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 23 maja 2014 r., sygn. I Ns 58/14 o stwierdzeniu nabycia spadku po W. L. (k. 9). W związku z tym Sąd Okręgowy ustalił wartość szkody na kwotę nie mniejszą niż 2.740,83 zł, co odpowiada udziałowi 5/6 w całkowitej wartości szkody ustalonej w toku postępowania na kwotę nie mniejszą niż 3.289 zł.

W pozostałym zakresie kontrola instancyjna nie wykazała żadnych uchybień w sposobie procedowania Sądu I instancji. Sąd ten prawidłowo wyeliminował z kręgu osób pokrzywdzonych M. L.. Jak bowiem wynika z pisma uzyskanego z KP w R., M. L. nie żyje od wielu lat i w dacie popełnienia czynu nie dysponował żadnym udziałem w prawie do władania nieruchomością, z której wycięto wymienione drzewa.

W dalszej kolejności nie budzą również zastrzeżeń Sądu Okręgowego ustalenia stanu faktycznego, poczynione przez Sąd meriti, a dotyczące okoliczności wycięcia, a następnie zaboru w celu przywłaszczenia 33 sztuk drzew. Sąd orzekający oparł się w tej części na prawidłowo ocenionych zeznaniach pokrzywdzonych oraz świadków, których w znacznym stopniu nie kwestionował także oskarżony. Wbrew twierdzeniom skarżącego z dowodów tych jednoznacznie wynika zamiar przywłaszczenia przez oskarżonego wyciętych drzew. M. P. po dokonaniu zarzucanego mu czynu, przewiózł drzewa na swoją działkę, pociął na mniejsze kawałki i przygotował do spalenia. To, że później chciał ich część oddać pokrzywdzonym nie wpływa na ocenę stanu świadomości i motywacji oskarżonego w chwili inkryminowanego działania.

Sąd Okręgowy nie podzielił również wywodów skarżącego odnośnie rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary grzywny. W zaskarżonym wyroku wszechstronnie rozważono zarówno okoliczności podmiotowe, jak i przedmiotowe występujące po stronie oskarżonego. Zauważyć należy, iż orzeczona kara uwzględnia sądowe złagodzenie ustawowego wymiaru przewidzianego w art. 278 § 1 k.k. Sąd Rejonowy bowiem na mocy art. 37a k.k. zamiast kary pozbawienia wolności wymierzył M. P. 15 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość stawki na kwotę 20 zł. Jednocześnie Sąd orzekający w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku należycie rozważył dyrektywy wymiaru kary wyrażone w art. 53 k.k. i co więcej, odniósł się do powodów nieuwzględnienia postulatów obrony o uznanie zarzucanego oskarżonemu czynu za wypadek mniejszej wagi i warunkowe umorzenie postępowania. Sąd Odwoławczy w pełni aprobuje powyższe stanowisko. Oskarżony w zuchwały sposób chciał skorzystać na niewyjaśnionej sytuacji prawnej nieruchomości. Dopuścił się powszechnego w społeczeństwie przestępstwa przeciwko mieniu. Orzeczona kara grzywny ma przekonać oskarżonego, jak i inne osoby o nieopłacalności tego rodzaju przestępstw.

Mając na uwadze całokształt powyższych rozważań Sąd II instancji na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. zmodyfikował opis czynu przypisany M. P., w pozostałym zakresie utrzymując zaskarżony wyrok w mocy.

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 320 zł, w tym kwotę 300 zł tytułem opłaty.

Z tych względów orzeczono, jak w sentencji.