Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Ostrołęce

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Grażyna Załęska-Bartkowiak
Protokolant:	sekretarz sądowy Sylwia Wójcik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 lipca 2016 r. w O.

sprawy z odwołania J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 27.01.2016r. nr (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 136/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27.01.2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. stwierdził, że J. K. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 01.06.2014r.

J. K. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o stwierdzenie, że podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 01.06.2014r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, że J. K. w dacie rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej tj., w dniu 01.06.2014r. był osobą pobierającą rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. K. objęty był ubezpieczeniem społecznym rolników od 23.11.2007r. Od dnia 21.11.2012r. uzyskał prawo do renty rolniczej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Rentę tę przyznano mu na stałe.

Od dnia 01.06.2014r. J. K. rozpoczął prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Z tego tytułu zgłosił się do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i wypadkowego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 01.06.2014r. W tym okresie dwukrotnie pobierał z ZUS-u zasiłek chorobowy.

W dniu 10.12.2015r. do ZUS wpłynęła informacja z KRUS, z której ZUS powziął wiedzę, że J. K. posiada prawo do renty rolniczej.

Wobec powyższego ZUS wydał zaskarżoną decyzję.

Sąd zważył, co następuje:

spór w niniejszej sprawie dotyczył jedynie kwestii, czy J. K. jako osoba uprawniona do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy podlega jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od dnia 01.06.2014r., czyli przez okres prowadzenia działalności gospodarczej.

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą zasadą wynikającą z art.6 ust.1 pkt 5 oraz art.12 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2015r., poz.121 ze zm.) – jest to, że osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu. Natomiast zgodnie z art.11 ust.2 ww. ustawy - osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają na swój wniosek dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Przy czym w myśl art.13 pkt 4 tej ustawy obowiązek ubezpieczenia powstaje z dniem rozpoczęcia działalności, a ustaje z dniem, w którym nastąpiło zaprzestanie działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Zbieg tytułów podlegania ubezpieczeniu reguluje natomiast art.9 ww. ustawy.

W niniejszej sprawie rozstrzygnięcie zależne jest od ustalenia, czy wobec odwołującego należy zastosować art.9 ust.4c ww. ustawy. Zgodnie z nim – osoby prowadzące pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury.

Odwołujący stoi na stanowisku, że należy wobec niego zastosować ten przepis, co oznacza, że w spornym okresie podlegał on obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Natomiast ZUS prezentował stanowisko, że przepis ten ma zastosowanie jedynie do osób, które są uprawnione do renty z tytułu niezdolności do pracy z systemu powszechnego tj. rent, o których mowa w ustawie z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.) i ustawy z dnia 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.Dz.U. z 2015, poz..1242 ze zm.). Ponieważ renta, do której uprawniony jest J. K., nie jest żadnym z tych świadczeń, zatem zdaniem organu rentowego nie stosuje się do niego art.9 ust.4c ww. ustawy. Tym samym nie podlega on obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

W ocenie Sądu prawidłowa jest interpretacja art.9 ust.4c ww. ustawy zaprezentowana przez ZUS.

Przepis ten dodano z dniem 01.01.2008r. ustawą z dnia 01.07.2005r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2005r., nr 169, poz.1412). Miał on na celu rozszerzenie obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego na osoby, które mają ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy i prowadzą jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą do czasu ustalenia prawa do emerytury. Uzasadnieniem wprowadzenia tej zmiany było zrównanie pozycji rynkowej rencistów pracujących na podstawie umowy o pracę, którzy podlegali obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z rencistami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą. Nie bez znaczenia pozostawała bowiem okoliczność, że okres opłacania składek z tytułu pozarolniczej działalności ma wpływ na wysokość przyszłej emerytury.

Dlatego w doktrynie podnosi się, że jest to unormowanie szczególne, które wymaga ścisłej wykładni. Tym samym pojęcie „renty z tytułu niezdolności do pracy” należy odnosić tylko do rent z systemu powszechnego, a więc przyznawanych na podstawie ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i ustawy z dnia 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W konsekwencji przepis ten nie znajduje zastosowania do osób pobierających renty na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych, renty rolnicze czy renty rodzinne (tak m.in. Komentarz Becka, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2011r., kom. do art.9).

Tym samym należy uznać, że kwestia zbiegu ubezpieczenia społecznego z systemem ubezpieczenia rolniczego nie została uregulowana w ustawie systemowej. Wynika to z faktu, że art.5 ust.1 ww. ustawy zawiera w tym zakresie regulację, zgodnie z którą ubezpieczenie społeczne rolników, jeżeli nie podlegają oni obowiązkowi ubezpieczeń społecznych na podstawie ustawy, regulują odrębne przepisy. Wynika to z faktu, że ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników opiera się na zasadzie subsydiarności ubezpieczenia i wykluczenia podlegania ubezpieczeniu rolniczemu w czasie podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu. Jedyny wyłom od tej zasady przewidziany został w art.5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, który w tej sprawie nie ma zastosowania, gdyż odwołujący jest rencistą.

Dla rozstrzygnięcia tej sprawy nie ma znaczenia okoliczność podnoszona przez odwołującego, że nie zataił przed ZUS-em, że pobiera rentę rolniczą. Decyzje dotyczące stwierdzenia podlegania ubezpieczeniu mają charakter deklaratoryjny, a rozstrzygnięcie, czy dana osoba podlega ubezpieczeniu uzależnione jest tylko i wyłącznie od spełnienia przez nią ustawowych warunków skutkujących objęciem ją ubezpieczeniem.

Reasumując stwierdzić należy, że J. K. jako osoba uprawniona do renty rolniczej i prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od dnia 01.06.2014r., gdyż nie ma do niego zastosowania art.9 ust.4c ww. ustawy.

Z tych względów Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie.